— प्रेम सागर पाैडेल
नेपाल जस्तो अस्थिर र कमजोर देशका लागि चीनले अपनाएकाे शासन ब्यवस्था र लिएको नीतिलाई अात्मसाथ गरेर अगाडि बढ्न सकेमा नेपालले पनि छिट्टै विकास चुम्नसक्ने, क्षेत्रीय स्थिरतामा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्नसक्ने र राजनीतिक स्थायित्व कायम हुनसक्ने छ। हामी नेपाली विभिन्न राजनीतिक विचारधारा, राजनीतिक दल, जातीयता र धर्मका नाममा एकअापसमा लडिरहेका छाैं। देशको विकास गर्ने शक्ति एकअापसकाे लडाइँमा खर्चिरहेका छाैं। जसका कारण देशले अझबढी विदेशी थिचोमिचो सहन बाध्य छ र जनता अस्थिर राजनीतिकाे सिकार भएका छन् ।
एकदलीय ब्यवस्थाले जनतालाई न्याय गर्न नसकेको, विकास सही अर्थमा हुन नसकेको, विदेशी हस्तक्षेपलाई राेक्न नसकेको र भ्रष्टाचार बढिरहेको महशुस गरेर वा गराइएर बहुदलीय ब्यवस्था पक्षधरलाई नेपाली जनताले साथ र समर्थन दिएर परिवर्तन भएको हो । यद्यपि नेपाल र नेपालीकाे मुहारमा खुशी ल्याउन सकेन। बरु उल्टै भ्रष्टाचार, अस्थिरता, अराजकता, विदेशी हस्तक्षेप व्यापक बढिरहेको छ। प्राप्त उपलब्धिलाई देश र जनताको हितका पक्षमा उपयोग गर्न सकेको भए देशको विकास, शान्ति स्थापना र क्षेत्रीय स्थिरता सम्भव थियोे तर शक्तिको स्वार्थमा चलेकाे हुनाले हामीले सही उपलब्धि हासिल गर्न सकेनौं र अहिलेकाे ब्यवस्था अाएकाे हो। यसमा कुनै भ्रम छैन। हामीले अान्तरिक सामन्तवाद फाल्नका लागि बाह्य हस्तक्षेप र स्वार्थ स्विकारेकाले अाजकाे विकराल अवस्था सिर्जना भएको हो। अब पनि हामीले गम्भीर भएर देश र जनताको हितका पक्षमा साेचेनाैं भने पछुतो मान्ने दिन अाउन धेरै पर्खनु पर्दैन।
जबजब नेपाल अप्ठ्यारोमा वा दु:खमा हुन्छ त्यतिबेला चीनले निस्वार्थ सहयोग गर्दै अाएकाे छ। चीनजस्तो असल छिमेकीबाट हामीले कहिल्यै पनि लाभ लिनेतर्फ साेचेनाैं र अग्रसर भएनाैं। हाम्रो अल्पबुद्धिकाे कर्म बेलाबेला चिनियाँ कार्ड प्रयोग गरेर ब्यक्तिगत स्वार्थ पूर्तिका लागि दुष्प्रयास गर्याैं। नेपाल र चीनबीचकाे अति प्राचीन, ऐतिहासिक सम्बन्धलाई भृकुटी, स्रङचङगम्पाे र अरनिकोमा सीमित राख्ने काम गरिरहेका छाैं। जगबिनाकाे घरजस्ताे इतिहास बिर्सिएर अाफ्नाे सभ्यता, संस्कृति र सम्बन्ध लत्याउँदै पराधिनताकाे बाटोमा अग्रसर छाैं।
अहिलेकाे समय पश्चिमाहरुले हाम्रो सभ्यता र संस्कृतिमाथि तिखो प्रहार गरिरहेका छन्। बाह्रौं शताब्दीमा असफल भइसकेको रंगभेदी राजनीति अहिले नेपालमा लागू गराउन अर्बौं डलर खर्चिदैछन्। यसकाे मुख्य उद्देश्य हामी बीचको एकता, अापसी विश्वास र भातृत्व खल्बल्याएर अस्थिरता सिर्जना गर्ने र यस क्षेत्रमा रहेको यूरेनियम, तामा, सुन, बहुमुल्य पत्थर, जडिबुटी, प्राकृतिक ग्यास र जलश्राेतमाथि कब्जा गर्ने पश्चिमाकाे योजना हो। पश्चिमाकाे षड्यन्त्रबाट बच्ने र देशको विकास तथा स्थायित्वका लागि हामीले अाफ्नाे इतिहासले देखाएकाे बाटो पछ्याउनुपर्छ।
यसैबीच, चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको १९अाैं महाधिवेशन भब्यताका साथ सम्पन्न हुनुका साथै यसले विशेष सन्देश पनि दिएको छ विश्व समुदायका लागि। चीन विश्वमा शान्ति, सह-अस्तित्व, विकास, समृद्धि र राजनीतिक स्थायित्व चाहन्छ भन्ने सन्देश ठाेसरुपमा प्रवाहित भएको छ। हामी जस्तो सानो, अविकसित, अस्थिर र विदेशी हस्तक्षेपले ग्रस्त देशका लागि चीनकाे भूमिका अभिभावकीय हुनसक्छ। जाे चीनका सर्वशक्तिमान राष्ट्रपति सी चिन फिङले अघि सारेको वान वेल्ट वान राेड परियोजना ठाेस प्रमाण हो। वान वेल्ट वान राेड परियोजना हाम्राे जस्तो भूपरिवेष्ठित हिमाली मुलुकका लागि अति उत्तम तथा सुवर्ण अवसर हो। वान वेल्ट वान राेड परियोजनालाई हार्दिक स्वागत गर्दै यसमा समाहित हुने हो भने नेपालकाे समग्र विकास हुनेछ। विन विनकाे परिणामका साथ अघि बढ्न सकिनेछ।
लाखौं नेपाली युवा बेरोजगारीका कारणले विदेशिन बाध्य छन्। जसको शीप र श्रम सस्तो मुल्यमा खेर गइरहेको छ। यसको सदुपयोग मात्र गर्न सकियो भने पनि देश विकासमा ठाेस याेगदान पुग्नेछ। चीनले केरुङ नाकालाई अन्तर्राष्ट्रिय नाका घाेषणा गरेको धेरै भइसकेको छ। यद्यपि नेपालले काठमाडौं-केरुङ जाेड्ने १५० किलोमिटर सडक फराकिलो बनाउन समेत सकेको वा अझभनाैं चाहेको छैन्। चीनबाट रेल ल्याउने विषय यसपटक चुनावी नारा बन्यो। तर यसलाई ठाेसरुप दिन पहल गरेको देखिदैन। चीनको केरुङबाट काठमाडौं-पाेखरा-लुम्बिनी हुदै इण्डिया जाेड्न सकियो भने यसले नेपालकाे समग्र विकासमा ठाेस भूमिका खेल्नसक्छ। नेपाल र चीनबीच रहेको व्यापार घाटा घटाउन सकिनेछ, चीन हुँदै युरोपेली देशसम्मकाे साेझाे पहुँच वा सम्पर्क कायम हुनेछ, चीन र नेपालबीच सामाजिक, धार्मिक, अार्थिक लगायतका क्षेत्रमा अापसी सहयोग अादानप्रदान हुनेछ वा गर्न सकिनेछ। यसैगरी वान वेल्ट वान राेड परियोजना मार्फत चिनियाँ लगानी भित्र्याउन सकियो भने युरेनियम, तामा, फलाम, सुन, बहुमुल्य पत्थर, प्राकृतिक ग्यास, तेल खानी उत्खनन गर्न सकिन्छ र जडिबुटी प्रशाेधन तथा उत्पादन गरेर अाैषधी अायात गर्दा बाहिरिएको अर्बौं रकम बचाउन सकिनेछ। भने नेपालभरि अान्तरिक श्राेतसाधनमा अाधारित उद्योग कलकारखाना स्थापना गरेर विदेशीएका युवा शक्तिलाई स्वदेशमा राेजगारीकाे ब्यवस्था गर्न सकिनेछ। विदेशी सामु हात फैलाउनु पर्ने समस्याबाट मुक्ति मिल्नेछ। देशलाई अात्मनिर्भर बनाउन ठुलो टेवा पुग्नेछ।
यसैगरी, विश्वका कतिपय देशका भन्दा पुरानो नेपाल वायुसेवा नियम अहिलेसम्म अाइपुग्दा निकै जर्जर अवस्थामा छ। अन्य देशले निकै प्रगति गरिसके हामी भने विदेशी मुद्रा किनेर त्यो किनेको विदेशी मुद्रा विदेशीलाई नै बुझाउन बाध्य छाैं। नेपाल वायुसेवा निगमलाई अहिले कम्तीमा पनि साना हवाईजहाज पच्चीसअाेटा अावश्यक छ। हामीले चीनबाट सफ्टलाेन लिएर अाफ्नाे अावश्यकता पूर्ति गर्नसक्छाैं। जसबाट अरबाैं डलर बर्सेनि पर्यटनको क्षेत्रबाट अाम्दानी हुनुका साथै मनग्ये राेजगारी सिर्जना हुनेछ। इण्डियाबाट पेट्रोलियम पदार्थ अायात गर्दा प्रत्येक महिना अरबाैं रकम घाटा भइरहेको छ। हामीले यूराे ३ स्ट्यान्डर्डकाे पेट्रोलियम पदार्थ ल्याइरहेकाे भए पनि त्यो ताेकिएकाे गुणस्तरकाे छ कि छैन? जाँच्ने निकाय हामीसँग छैन। पेट्रोलियम पदार्थ प्रयोगका अाधारमा हेर्ने हो भने यूरो२ स्ट्यान्डर्डकाे जस्तो देखिन्छ। चीन वा अन्यदेशबाट पेट्रोलियम पदार्थ ल्याउने हो भने प्रत्येक महिना अरबाैं रुपैयाँ बचत गर्न सकिन्छ। हामी यसरी विकास र समृद्धिकाे बाटोमा अघि बढ्न सक्छौं। देशलाई अात्मनिर्भर बनाउन, विदेशिएका युवालाई स्वदेश फर्काएर उनीहरूकाे श्रमशक्ति देश विकासमा लगाउन सकेमात्र हामी विकसित र समृद्ध हुनसक्छाैं।
यसअघिका नेपालका प्रधानमन्त्री केपी अाेलीले चीनसँग दश बुँदे सम्झौता गरिसक्नु भएको छ। चीन र नेपालबीच रहेको केही जटिलतालाई निराकरण गर्ने हो र राष्ट्रपति सी चिन फिङकाे विचारधारामा समाहित हुने हो भने नेपाल र नेपालीको कायापलट हुन धेरै समय लाग्ने छैन। समयले निर्णय लिने जिम्मेवारी हाम्रो काँधमा सुम्पिएकाे छ। हामीले अस्थिर र पराधिन हुने बाटो राेज्ने कि विकसित र समृद्ध नेपालकाे खाका काेरेर सार्वभौम, स्वतन्त्र, विकसित, समृद्ध र शान्त नेपालकाे स्थापना तथा स्थायित्वकाे मार्गमा अघिबढ्ने? नेपाल सरकार र नेपाली जनताले गम्भीरतापूर्वक साेच्नुपर्ने समय अाइसकेकाे छ।
Published on 05 March 2018
Posted byDanfeTV
२०७५ असार २४, आईतवार ०७:१४
